Türkiye’de Ters İpotek Nedir ve Kimler İçin Uygun Bir Seçenek Olabilir?

Son yıllarda konut fiyatlarında ciddi bir artış yaşandı. Özellikle 2020-2021 döneminde Türkiye genelinde fiyatlar rekor seviyelere ulaştı. Bu durum, ev sahibi olan ve yaşı ilerlemiş bireyler için yeni finansal fırsatlar doğurdu. Dünyada yaygın bir uygulama olan ters ipotek, Türkiye’de de 60 yaş ve üzerindeki ev sahiplerinin evlerini satmadan ve düzenli ödeme yapmadan, sahip oldukları konut değerinden nakit elde etmelerine imkân tanıyor.

Ters İpotek Nedir?

Ters ipotek, belirli bir yaşı geçmiş (Türkiye’de 60 ve üzeri) ev sahiplerinin, evlerini satmadan ve mevcut ipotek ödemesi yapmadan, evlerinin değeri üzerinden bankadan veya yetkili finans kuruluşlarından nakit elde etmesini sağlayan bir kredi türüdür. Bu yöntemle, yıllar içinde biriktirdiğiniz konut değerini kullanarak ek gelir elde edebilirsiniz. Ancak unutmayın, bu bir hibe değil, faiz işleyen bir kredi türüdür.

Konut Değeri (Ev Sermayesi) Nedir?

Konut değeri, evinizin piyasa değeri ile üzerinde hâlâ ödenmemiş borç varsa bu borcun çıkarılmasıyla elde edilen miktardır. Eğer evinizin üzerinde herhangi bir borç yoksa, konut değeriniz evinizin tamamının piyasa değerine eşittir.

Ters İpotekte Dikkat Edilecek Noktalar

Ters ipotek iyi yapılandırıldığında ciddi bir avantaj sağlayabilir, ancak kredinin faiziyle birlikte geri ödenmesi gerekir. Ödemeler genellikle siz evi sattığınızda, taşındığınızda veya vefat ettiğinizde toplu olarak yapılır. Evinizde yaşamaya devam ederseniz, borç vefat sonrası mirasçılarınız tarafından ödenir. Türkiye’de bu tür kredilerde borcun evin değerinden fazla olmamasını sağlayacak yasal korumalar bulunmaktadır. Ancak bazı sözleşmelerde kredinin belirli bir tarihte tamamen ödenmesi şartı olabilir; bu durumda ödeyemezseniz evi satmak zorunda kalabilirsiniz.

Ters İpotek Nasıl Çalışır?

Yaş kriterini sağlıyorsanız, evinizin değerine göre bankaya başvurarak ters ipotek kredisi alabilirsiniz. Ödeme seçenekleri şunlar olabilir:

  • Tek seferde toplu para

  • Her ay düzenli ödeme (maaş gibi)

  • Belirli süreli aylık ödemeler

  • İhtiyaç halinde kullanılacak kredi limiti

  • Aylık ödeme + kredi limiti kombinasyonu

BENZER  Ortak Para Yönetimiyle İlişkinizi Güçlendirin

 

Aldığınız parayı istediğiniz gibi kullanabilirsiniz; ek emeklilik geliri yaratmak, sağlık masraflarını karşılamak veya evinizi yenilemek gibi. Türkiye’de bu tip ödemeler vergiye tabi tutulmaz çünkü bunlar gelir değil, kredi sayılır.

Ters İpotek Dezavantajları

Bu yöntem herkes için uygun olmayabilir. Başvuru sürecinde sigorta primleri, dosya masrafları ve ekspertiz ücretleri gibi ek maliyetler vardır. Faiz oranı sabit veya değişken olabilir. Ayrıca, evi miras bırakmak istiyorsanız, ailenizin bu borcu kapatacak planı olmadıkça evin satılması gerekebilir.

Alternatifler

Ters ipotek dışında, Türkiye’de ev sahiplerinin kullanabileceği başka finansal yöntemler de vardır:

  • Konut teminatlı ihtiyaç kredisi: Evinizi ipotek göstererek toplu kredi çekebilirsiniz.

  • Konut kredisi yapılandırma: Mevcut kredinizi daha uygun faizle yeniden yapılandırabilirsiniz.

  • Evi satma: Eğer daha küçük bir eve geçmeyi düşünüyorsanız, mevcut evinizi satarak tüm değeri nakde çevirebilirsiniz.

 

Dolandırıcılıklara Karşı Dikkat

Türkiye’de de ters ipotek üzerinden yapılan dolandırıcılıklar olabilir. Müteahhitlerin veya emlakçıların ısrarla bu yöntemi önermesi, özellikle yüksek baskı ile karar aldırmaya çalışması risklidir. Tanımadığınız kişilerden gelen teklifler yerine, güvenilir ve yetkili finans kuruluşlarıyla görüşün.