
Son dönemde artan enflasyon ve düşük reel faiz oranları, elinizdeki nakit parayı nereye koymanız gerektiği konusunda kafa karışıklığına neden olabilir. Kimileri parayı evde yastık altında tutmayı tercih ederken, kimileri “param erimesin” diye risksiz ama kolay ulaşılabilir alternatifler arıyor.
Bu yazıda amacımız:
Kısa vadeli ihtiyaçlar için ayırdığınız parayı nasıl güvenli bir şekilde saklayabileceğinizin yollarını göstermek.
Hedefimiz yüksek getiri değil, güvenlik ve likidite yani gerektiğinde kolay erişim.
1. Vadeli ve Vadesiz Mevduat Hesapları
Vadesiz hesaplar, günlük harcamalarınızı yönetmek için kullanılır.
Vadeli hesaplar ise belirli bir süreyle bankaya yatırdığınız ve karşılığında faiz kazandığınız hesap türleridir.
Artıları:
-
Kolayca erişilebilir ve Türkiye’deki tüm mevduat hesapları 200.000 TL’ye kadar TMSF güvencesi altındadır.
-
Banka mobil uygulamaları üzerinden 7/24 işlem yapılabilir.
Eksileri:
-
Faiz oranları enflasyonun gerisinde kalabilir.
-
Vadesiz hesaplarda genellikle faiz işletilmez.
Kimler için uygun?
Günlük harcamalar, kira, fatura gibi ödemeleri düzenli yapmak isteyen herkes için uygundur. Yüklü bir nakitiniz varsa bir kısmını vadeli hesapta değerlendirebilirsiniz.
2. Vadeli Mevduat (Kademeli Yatırım – Mevduat Merdiveni)
Banka vadeli hesapları, paranızı belirli sürelerde (32 gün, 3 ay, 6 ay vb.) yatırarak faiz geliri elde etmenizi sağlar. Faiz oranı, vadeye göre değişir.
Artıları:
-
Güvenli ve sabit gelir sağlar.
-
Enflasyona karşı bir miktar koruma sunar.
Eksileri:
-
Vade süresinden önce para çekerseniz faiz kaybı yaşarsınız.
-
Faiz oranları zamanla değişebilir ve sabit faizli ürünlerde artan faizlerden yararlanamazsınız.
Kimler için uygun?
Paraya hemen ihtiyacı olmayan ama tamamen de bloke etmek istemeyen kişiler için idealdir.
“Merdivenleme yöntemi” ile paranızın bir kısmını 1 ay, bir kısmını 3 ay, diğer kısmını 6 ay gibi farklı vadelerde yatırarak hem erişilebilirliği hem de getiriyi artırabilirsiniz.
3. Katılım Bankaları ve Kar Payı Hesapları
Faizsiz bankacılığı tercih edenler için katılım bankaları, yatırılan parayı ticaret, üretim gibi alanlarda değerlendirir ve elde edilen kârı katılımcılarla paylaşır.
Artıları:
-
Faiz hassasiyeti olanlar için ideal.
-
TL, dolar veya euro cinsinden kar payı hesapları açılabilir.
Eksileri:
-
Getiriler garanti değildir, yatırım yapılan alanlara göre değişebilir.
-
Banka kampanyalarına göre dağıtılan kar oranları farklılık gösterebilir.
Kimler için uygun?
Faizsiz finans ilkelerine göre yatırım yapmak isteyen ve düşük riskle parasını değerlendirmek isteyen herkes için iyi bir alternatif olabilir.
4. Kısa Vadeli Bono / Hazine Bonoları / Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS)
Hazine bonoları ve DİBS, devletin kısa vadeli borçlanma araçlarıdır. Vadeleri genellikle 3 ay ile 1 yıl arasındadır.
Artıları:
-
Devlet garantisi altında olduğundan çok güvenlidir.
-
Borsa dışında da doğrudan bankalardan ya da e-Devlet üzerinden alınıp satılabilir.
Eksileri:
-
Vadeden önce bozdurmak istendiğinde zarar edilebilir.
-
Bireysel yatırımcı için işlem adımları biraz karmaşık olabilir.
Kimler için uygun?
Paranızı birkaç ay boyunca değerlendirmek isteyen ve riskten uzak durmak isteyenler için uygundur.
Özellikle e-Devlet üzerinden doğrudan Hazine Bonosu alımı yeni başlayanlar için kolay bir yöntemdir.
5. B Tipi Likit Fonlar ve Para Piyasası Fonları
Bu fonlar, kamu borçlanma senetleri, ters repo ve kısa vadeli mevduat gibi düşük riskli enstrümanlara yatırım yapar.
Bankaların yatırım bölümlerinden ya da mobil uygulamalarından kolayca alınabilir.
Artıları:
-
Günlük alım-satım yapılabilir, oldukça likittir.
-
Banka mevduatına göre daha esnek bir yapı sunar.
Eksileri:
-
Fonlar TMSF kapsamında değildir.
-
Her günkü getiri garanti değildir; dalgalı olabilir.
Kimler için uygun?
Kısa süreli bekleyen nakitlerini değerlendirmek isteyenler, yüklü bir harcama öncesinde (ev alımı, araç, düğün vs.) geçici park alanı olarak kullanabilir.
Bonus: Döviz veya Altın Hesapları?
Altın ya da döviz hesapları kısa vadeli nakit ihtiyaçları için uygun değildir. Çünkü fiyatları kısa sürede ciddi dalgalanabilir.
Bu tür varlıklar daha çok orta veya uzun vadeli yatırım amacıyla düşünülmelidir.
Sonuç: Amacınız Belli Olsun, Paranızı Ona Göre Konumlandırın
Eğer paranızı:
-
Günlük kullanmak istiyorsanız → Vadesiz hesap
-
Kısa süreli saklamak istiyorsanız → Vadeli hesap, katılım hesabı veya likit fon
-
Daha iyi getiri ama düşük risk istiyorsanız → Devlet tahvili ya da mevduat merdiveni
-
Anında erişim + düşük risk istiyorsanız → Para piyasası fonu
Her yatırım aracı, amacına uygun şekilde kullanıldığında faydalıdır. Paranızı güvenli ve erişilebilir bir şekilde park etmek istiyorsanız, yukarıdaki 5 seçenek sizi “yastık altı” yönteminden çok daha ileri taşıyacaktır.