
İkinci bir ev satın almak hem duygusal hem de pratik nedenlere dayanabilir. Ailece her yıl gittiğiniz bir tatil bölgesinde artık kalıcı bir yerinizin olmasını isteyebilirsiniz. Belki kira geliri elde etmek istiyorsunuz ya da yaşlı bir yakınınıza yaşamı boyunca kullanabileceği ama ileride size kalacak bir ev ayarlamak istiyorsunuz.
Hangi sebeple olursa olsun, bu büyük kararı verirken acele etmemek ve gerçekten doğru adımı attığınızdan emin olmak çok önemli. İşte ikinci bir ev almadan önce kendinize mutlaka sormanız gereken 5 temel soru.
1. Neden ikinci bir ev almak istiyorsunuz?
Bu sorunun cevabı, vereceğiniz birçok kararı şekillendirecek. Bazı durumlarda cevap nettir: Örneğin, ailenizle her yaz gittiğiniz tatil beldesinde artık kendi evinizin olmasını istiyorsunuz. Ancak bazen bu karar çevrenin etkisiyle, “herkes aldı, ben de almalıyım” hissiyle de verilebilir.
Daha derine inin:
-
Belki her yıl aynı tatil evini kiralamak, satın almaktan daha ekonomik olabilir.
-
Belki Türkiye’de artan kira fiyatlarına karşı portföyünüze bir gayrimenkul yatırımı eklemek istiyorsunuz.
-
Ya da hisse senedi gibi daha likit yatırım araçları sizin için daha doğru olabilir.
Yani ikinci bir ev almanın kötü bir fikir olduğunu söylemiyoruz, ama neden aldığınızın farkında olmanız uzun vadede sizi büyük maliyetlerden kurtarabilir.
2. Ne tür bir ev arıyorsunuz?
Tatil amaçlı mı alacaksınız, yoksa kiraya mı vereceksiniz? Bu sorunun cevabı hem evin konumunu hem de türünü belirleyecek.
Müstakil evler, dekorasyondan bahçeye kadar size tam özgürlük sağlar; ama bakım ve onarım gibi işlerle bizzat uğraşmanız gerekir. Daire tipi evlerde ise site aidatları ve yönetime karşı yükümlülükler devreye girer.
Eğer tatil amaçlı düşünüyorsanız, evinizi yılın belli dönemlerinde kısa süreli kiraya vermeyi planlayabilirsiniz. Bu durumda konum kadar, bölgedeki turizm potansiyelini ve sezonluk kira gelirini de hesaba katın.
Eğer sadece yatırım amaçlı düşünüyorsanız, plaj veya manzaradan çok okul bölgesi, ulaşım kolaylığı ve güvenlik gibi kriterler öne çıkar. Yaşadığınız şehirde ya da yakın bir bölgede ev almanız, yönetimi kolaylaştırabilir.
3. Evi kim yönetecek?
İkinci bir evi yönetmek sanıldığı kadar kolay olmayabilir. Tatil evleri yılın çoğu zamanında boş kalabilir ve bu durumda bakım, güvenlik ve olası doğal etkilere karşı önlemler gereklidir.
Ev kiraya verilecekse:
-
Kiracıyı siz mi bulacaksınız, yoksa bir emlak ofisine mi vereceksiniz?
-
Kira tahsilatı, onarım ve bakım gibi işleri kim yönetecek?
Yakınınızda değilse ya da bu işlerle uğraşmak istemiyorsanız, bir emlak yönetim firması ile çalışmak mantıklı olabilir. Elbette bunun bir maliyeti olacak. Ancak kira geliri bu masrafı karşılıyorsa, bu size neredeyse pasif bir gelir sağlar.
4. Bu yatırımın gerçek maliyeti nedir?
Hayal kurmak güzel ama ikinci bir evin size gerçekten neye mal olacağını detaylıca hesaplamadan yola çıkmayın. Ekstra bir ipotek, DASK ve konut sigortası, bakım masrafları, emlak vergisi ve potansiyel boş kalma riski hesaba katılmalı.
Ayrıca:
-
İkinci ev için bankalar genellikle daha yüksek peşinat ister.
-
Eğer hâlâ ilk evinizin kredisi devam ediyorsa, yeni kredi alma şansınız borç/gelir oranınıza bağlı olarak düşebilir.
-
Kiraya vermeyi planlıyorsanız, gelir vergisi yükümlülüğünüz doğabilir.
Bütün bunlar, yatırımın getirisinden çok götürüsü olur mu sorusunun cevabını verir.
5. Nereden ve nasıl başlamalı?
Tüm artıları ve eksileri değerlendirdiniz ve ikinci ev alma fikrine hâlâ sıcak bakıyorsunuz. O zaman sırada araştırma ve hazırlık süreci var.
-
Satın almayı düşündüğünüz bölgelerde fiyatlar, arz-talep dengesi ve kiralama potansiyelini inceleyin.
-
Bölgedeki emlakçılardan destek alın.
-
Online ilanları izleyerek hangi evlerin ne kadar sürede satıldığını gözlemleyin.
-
Kredi ihtiyacınız varsa, ön onay sürecine erkenden başlayın.
Ve en önemlisi, evin maliyetinin sizi finansal olarak zorlamayacağından emin olun. Diğer hedeflerinizi (tasarruf, yatırım, emeklilik vb.) sekteye uğratacaksa, bu karar uzun vadede yük olabilir.
Sonuç: Mantık ve Planlama Ön Planda Olmalı
İkinci bir ev sahibi olmak kulağa cazip gelse de, iyi düşünülmeden verilen kararlar ciddi maliyetlere yol açabilir. Bu süreçte duygular kadar, soğukkanlı bir finansal planlama da şart. İyi bir araştırma, doğru nedenler ve sağlam bir bütçeyle ikinci bir ev, geleceğinizi güvenceye alan harika bir yatırım olabilir.