Yeni ya da ikinci el araba almak… Her ikisinin de bütçeye etkisi farklı. Araba, çoğu insan için evden sonraki en büyük harcama kalemlerinden biridir. Bu nedenle, hangi seçeneğin sizin için daha uygun olduğunu değerlendirirken detaylı bir bütçe planlaması yapmak büyük önem taşır.

Peşinat Konusu

İster sıfır ister ikinci el araba alın, peşinat planlaması her zaman önemlidir. Peşinat ne kadar yüksek olursa, kredi tutarınız o kadar düşük olur ve aylık ödemeleriniz azalır. Genellikle ikinci el araçlar daha ucuz olduğu için daha az peşinat yeterlidir. Ancak, aracın değer kaybı da göz önünde bulundurulmalıdır. Arabanın değeri zamanla düşeceği için yüksek peşinat yatırmak her zaman mantıklı olmayabilir. Ayrıca bazı sıfır araç kampanyalarında, üretici firmaların sunduğu peşinat destekleri ya da indirimler sayesinde sıfır araç almak düşündüğünüzden daha ekonomik hale gelebilir.

Aylık Ödemeler

Aylık taksitler; çektiğiniz kredi miktarı, kredi vadesi ve faiz oranına göre değişir. Sıfır araçlar genellikle daha pahalıdır ama faiz oranları daha düşüktür. İkinci el araçlarda ise vade daha kısa olur ve faiz oranları daha yüksek olabilir. Örneğin; 1.000.000 TL’lik sıfır bir araç için %40 peşinatla 600.000 TL kredi çektiğinizde 60 ay vadeli %2,99 faizli bir kredi ile aylık ödemeniz yaklaşık 16.000 TL olabilir. Aynı modelin 2 yaşındaki ikinci el versiyonu 800.000 TL ise, 320.000 TL peşinatla kalan 480.000 TL’yi 48 ay vadeli %3,29 faizli krediyle yaklaşık 15.000 TL ödeyerek alabilirsiniz. Fark düşündüğünüz kadar büyük olmayabilir.

Alternatif: Uygun Fiyatlı “İdare Eder” Bir Araç

Eğer araba sahibi olmanın maliyetini en aza indirmek istiyorsanız, düşük bütçeli ama güvenilir bir ikinci el araç (halk arasında “idare eder” tabir edilen araçlar) düşünebilirsiniz. Örneğin, 250.000 TL’lik bir araç için %25 peşinat verip (%62.500), 24 ay vadeli %4 faiz oranıyla aylık taksitleriniz yaklaşık 11.500 TL civarında olabilir. Bu sayede hem peşinatı hem de taksitleri oldukça düşük tutarsınız. Araç tamamen sizin olduğunda, kredi borcunuz biter ve o ödemeyi başka bir hedefe yönlendirme fırsatınız olur.

Kullanım Giderleri

Sıfır araçlarda garanti süresi boyunca tamir masrafı çıkmaz. Lastik, balata, debriyaj gibi tüketim parçaları da yıllarca değiştirilmez. Ancak ikinci el araç alırken, bu giderleri hesaba katmalısınız. Örneğin, 8 yaşındaki bir aracın bakım ve tamir masrafları, ilk yılındaki bir araca göre 5-6 kat daha fazla olabilir. Her ay düşük taksit ödeyeceğim diye tüm birikimi tamire harcamak istemiyorsanız, bu farkı düşünmelisiniz. Önerimiz, her ay kenara “bakım bütçesi” ayırmanız. Kullanmazsanız, birikim olur; kullanırsanız, hazır paranız olur.

Değer Kaybı (Amortisman)

Araba alırken göz önünde bulundurmanız gereken bir diğer faktör de aracın yıllık değer kaybıdır. Sıfır araçlar ilk yılda en fazla değer kaybedenlerdir. Örneğin, 1.000.000 TL’lik bir SUV araç ilk yıl sonunda 850.000 TL’ye düşebilir. İkinci el araçlarda bu düşüş daha yavaş olur. Aracınızı satmayı veya değiştirmeyi düşündüğünüzde, bu değer kaybı bütçenizi doğrudan etkiler. Aracınızın satış değerini takip ederek ne zaman değiştireceğinizi ve yeni araç için ne kadar peşinat çıkarabileceğinizi önceden planlayabilirsiniz.

Sonuç: Doğru Plan, Sağlıklı Karar

Araba alırken “hemen almak” yerine, biraz araştırma ve hesap yaparak uzun vadede daha sağlıklı bir karar verebilirsiniz. Sıfır araçlar düşük risk ve masraf sunarken, ikinci el araçlar daha düşük maliyetle özgürlük sağlayabilir. Hangi yolu seçerseniz seçin, bütçenize uygun bir plan yapın, gelecekteki sürprizlerden kendinizi koruyun.