
Türkiye İçin 3 Akıllı Finansal Adım
İş kaybı her zaman beklenmedik bir durumdur ve birçok kişi için maddi anlamda ciddi sonuçlar doğurabilir. Böyle bir olasılığa karşı hazırlıklı olmak ise sadece mantıklı değil, aynı zamanda hayati önem taşır. Türkiye’de iş güvencesi her sektörde aynı seviyede olmadığından, kendi geleceğinizi güvence altına almak için proaktif adımlar atmanız gerekir. İşte, işinizi kaybetme ihtimaline karşı Türkiye’ye uygun üç adımlı bir strateji.
1. Giderlerinizi Gözden Geçirin ve Azaltın
Harcamalarınızı kontrol altına almak, ilk adımınız olmalı. Önümüzdeki iki ay boyunca tüm harcamalarınızı not edin: Ne aldınız, ne kadar ödediniz, ne zaman harcadınız? Giderlerinizi “zorunlu” ve “isteğe bağlı” şeklinde iki ana kategoriye ayırın.
Zorunlu harcamalar: Kira veya konut kredisi, mutfak masrafları, ulaşım, elektrik-doğalgaz-su faturaları, sağlık giderleri ve varsa kredi ödemeleri.
İsteğe bağlı harcamalar: Kafe veya restoran masrafları, sinema-tiyatro biletleri, online alışverişler, hediyeler gibi bütçenizde esneklik yaratabileceğiniz kalemler.
Ardından, bu giderleri nasıl azaltabileceğinizi değerlendirin:
-
Kombiyi düşük derecede tutup evde olduğunuz saatlerde sadece yaşadığınız alanı ısıtın.
-
İşe giderken araç paylaşımı yapın veya toplu taşıma kullanın.
-
Sabit telefon hattınız varsa iptal edin, internet ve mobil hattınızı kampanyalarla birleştirerek daha uyguna getirin.
-
Zorunlu trafik sigortanızı ve kasko poliçenizi farklı sigorta şirketlerinden teklif alarak yenileyin. Türkiye’de Sigortam.net gibi karşılaştırmalı hizmet sunan platformlardan faydalanabilirsiniz.
-
Özel sağlık sigortası yaptırıyorsanız, teminatlarınızı gözden geçirip daha uygun alternatiflere geçmeyi düşünebilirsiniz.
-
Eğlence masraflarınızı kısın: Vizyona yeni giren bir filmi sinemada izlemek yerine dijital platformlarda yayınlanmasını bekleyin.
2. Mevcut Birikimlerinizi Akıllıca Yönetin
Giderleri kıstıktan sonra, oluşan nakit fazlasını akıllıca değerlendirmek gerekir. Bu, sizi olası iş kaybına karşı daha dirençli hale getirir.
-
Henüz bir acil durum birikiminiz yoksa, düşük riskli vadeli mevduat hesabı veya faiz getiren bir dijital cüzdan hesabında birikim yapmaya başlayın.
-
Acil durum fonu ideal olarak 3-6 aylık temel yaşam giderlerinizi karşılayabilecek büyüklükte olmalıdır.
-
Kredi kartı veya ihtiyaç kredisi borcunuz varsa, özellikle faiz oranı yüksek olanları öncelikli olarak kapatmaya çalışın.
-
Yeni bir iş aramak gerekirse, sizi öne çıkaracak sertifikalar veya mesleki eğitimlere yatırım yapmaktan çekinmeyin. Türkiye’de İŞKUR’un ücretsiz sunduğu meslek edindirme kursları veya üniversitelerin online sertifika programları faydalı olabilir.
3. Haklarınızı ve Seçeneklerinizi Öğrenin
Türkiye’de işten çıkarılma durumunda bazı yasal haklarınız vardır ve bu hakları önceden bilmek, ani kararlar almanızı engeller.
-
İşvereniniz 1 yılı aşkın süredir çalışıyorsanız ve işten çıkarılırsanız kıdem tazminatı alma hakkınız olabilir. Bu hakkı kaybetmemek için istifa etmeyin, işverenin fesih yapmasını bekleyin.
-
İşten çıkarılmanız halinde İŞKUR’a başvurarak işsizlik maaşı alabilirsiniz. Son 120 gün kesintisiz çalışmış ve son 3 yılda en az 600 gün prim ödemiş olmanız gereklidir.
-
Mevcut özel sağlık sigortanızı bireysel plana dönüştürme imkanınız olup olmadığını sigorta şirketinizle görüşün.
-
Eşinizin SGK üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanıyorsa, kendi üzerinizdeki sigortayı kaybetseniz bile onun üzerinden sağlık hizmeti alabilirsiniz.
-
Ayrıca, bazı sendikalar ve meslek odaları üyelerine uygun fiyatlı grup sağlık sigortası veya danışmanlık hizmetleri sunabiliyor. Bunları araştırarak bütçenize uygun çözümler bulabilirsiniz.
İşinizi kaybetmeseniz bile bu üç adımı atmak, sizi finansal olarak daha güçlü ve dirençli kılar. Kriz zamanlarında paniğe kapılmadan hareket etmek için, bugünden hazırlıklı olmak her zaman en akıllıca yaklaşımdır.