Yeni bir bütçe hazırlamak ya da mevcut bütçenizi güncellemek istiyorsanız, aylık harcamalarınızı doğru belirlemenin ne kadar önemli olduğunu biliyorsunuzdur. Gözden kaçan ya da eksik hesaplanan bir gider, bütçenizi altüst edebilir. Bu yüzden, Türkiye’de yaşayan bireyler için ortalama harcama kalemlerini göz önüne alarak, bütçenize dahil etmeniz gereken 20 yaygın aylık gideri listeledik.

1. Kira veya konut kredisi ödemeleri

Türkiye’de barınma giderleri yaşadığınız şehre göre değişiklik gösterir. İstanbul’da ortalama bir kiralık daire için 2025 itibarıyla 12.000 TL’yi gözden çıkarmak gerekebilirken, Anadolu şehirlerinde bu rakam 5.000 TL’ye kadar düşebilir. Eğer konut kredisi ödüyorsanız, faiz oranı ve kredi vadesi aylık ödemenizi belirler. Bütçenizin en büyük kalemi genelde burasıdır.

2. Ulaşım giderleri

Araba sahibiyseniz yakıt, bakım, otopark ve sigorta gibi kalemleri göz önüne almalısınız. Benzin fiyatlarının yüksekliği nedeniyle aylık 3.000 TL’nin üzerine çıkan ulaşım masrafları oldukça yaygındır. Toplu taşıma kullanıyorsanız, İstanbulKart gibi kartlara aylık ortalama 1.500 TL yükleme yapılabilir.

3. Şehir dışı seyahat giderleri

Tatil, memlekete ziyaret ya da iş seyahati gibi planlar yıl içinde tekrar eder. Uçak bileti, otobüs bileti, otel ve yeme-içme gibi masraflar için ayrı birikim yapmanız faydalı olur. Seyahatlerinizi önceden planlayarak bütçenize daha kolay entegre edebilirsiniz.

4. Gıda ve market alışverişi

Türkiye’de dört kişilik bir ailenin aylık market harcaması 8.000-10.000 TL arasında olabilir. Dışarıda yemek yeme alışkanlığınız varsa bu tutar daha da artar. Haftalık market harcamalarınızı not ederek daha doğru bir ortalama oluşturabilirsiniz.

5. Faturalar (Elektrik, su, doğalgaz, internet)

Kış aylarında doğalgaz faturası ciddi bir gider kalemi olabilir. Ortalama bir evin elektrik, su, doğalgaz ve internet faturaları toplamı 2.500-4.500 TL arasında değişebilir. Evdeki kişi sayısı, kullanılan cihazlar ve mevsime göre bu rakamlar farklılık gösterir.

6. Telefon faturası

Tek hat kullananlar için ortalama bir mobil hat faturası 300-500 TL arası olabilir. Faturanızda internet paketi, dakika ve SMS kullanım miktarınıza göre değişiklikler olur. Aile paketleri bu noktada daha avantajlı olabilir.

7. Çocuk bakımı ve okul masrafları

Özel okul, kreş, etüt merkezi, okul servisi ve kırtasiye giderleri aylık ciddi bir yük oluşturabilir. Örneğin, özel okulda okuyan bir çocuk için aylık ortalama 15.000 TL gibi bir rakam söz konusu olabilir. Devlet okuluna giden çocuklar için de kırtasiye, kıyafet ve etkinlik giderlerini hesaba katmalısınız.

8. Evcil hayvan giderleri

Bir evcil hayvanınız varsa mama, veteriner, bakım ve oyuncak gibi masraflarınız olacaktır. Ortalama bir köpek ya da kedi için aylık 1.000-1.500 TL’lik bütçe ayırmak gerekebilir.

9. Evcil hayvan sigortası

Veteriner masraflarına karşı önlem almak istiyorsanız, evcil hayvan sigortaları aylık 250-500 TL arası bir maliyetle sunulabilir. Sigorta ile beklenmedik masrafların önüne geçebilirsiniz.

10. Giyim ve kişisel bakım

Aylık giyim alışverişi olmasa da mevsim geçişlerinde bu gider artabilir. Şampuan, deodorant, diş macunu gibi kişisel bakım ürünleri ve kuaför masrafları da hesaba katıldığında bu kalem için aylık 750-1.500 TL civarında bir tutar ayrılması makuldür.

11. Sağlık sigortası ve sağlık harcamaları

SGK kapsamında değilseniz, özel sağlık sigortası ya da tamamlayıcı sağlık sigortası için ödeme yapıyor olabilirsiniz. Ayrıca ilaçlar, doktor muayeneleri ve testler için de aylık 500-1.500 TL gibi bir tutar ayrılabilir.

12. Aylık üyelik ve abonelikler

Spor salonu, dijital yayın platformları (Netflix, Spotify, Exxen, Gain, vb.), mobil uygulamalar ya da online dergiler gibi üyelikleriniz varsa, bunları bütçeye dahil etmelisiniz. Aylık toplamı çoğu kişi için 300-700 TL civarında olabilir.

13. Hayat sigortası

Özellikle çocuklu aileler için hayat sigortası, finansal güvence sağlar. Temel bir hayat sigortası aylık 200-600 TL aralığında olabilir. İşvereniniz karşılamıyorsa, kişisel olarak yaptırmanız gerekebilir.

14. Konut sigortası veya DASK

Zorunlu deprem sigortası (DASK) ve isteğe bağlı konut sigortası yıllık ödendiği için, bunu aylık bütçeye bölerek dahil edebilirsiniz. Örneğin, yıllık 1.200 TL’lik bir poliçeyi ayda 100 TL olarak ekleyebilirsiniz.

15. Sosyal etkinlik ve eğlence

Arkadaşlarla dışarıda yemek, sinema, tiyatro ya da konser gibi sosyal etkinlikler için bütçenizde mutlaka yer açın. Eğlenmek için harcama yapmak planlı olursa vicdan azabı yaratmaz. Ortalama 500-1.500 TL’lik bir eğlence bütçesi çoğu kişi için yeterlidir.

16. Eğitim kredisi veya borçlar

Eğer öğrenci kredisi ya da başka bir finansman kullandıysanız, aylık taksitleri bütçenize dahil etmelisiniz. Tutar, vade ve faiz oranına bağlı olarak değişir. Ortalama bir öğrenci kredisi taksiti 2.000-4.000 TL arasında olabilir.

17. Kredi kartı borcu

Aylık kredi kartı borcunuzu düzenli takip etmek çok önemlidir. Sadece asgari ödeme değil, mümkünse toplam borcunuzu kapatmayı hedeflemelisiniz. Ortalama kart harcaması olan biri için bu rakam 3.000 TL’yi aşabilir.

18. Emeklilik tasarrufu

Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) veya özel emeklilik planlarıyla geleceğinizi garanti altına alabilirsiniz. Devlet katkısı da olduğu için bu sistem teşvik edicidir. Ayda 1.000-2.000 TL civarında katkı yapılabilir.

19. Acil durum birikimi

3-6 aylık yaşam gideriniz kadar bir acil durum fonu oluşturmak sizi olası krizlerden korur. Her ay bu fona 500-2.000 TL arasında düzenli birikim yapabilirsiniz.

20. Büyük alımlar ve onarımlar

Evinize yeni beyaz eşya almak, aracınızın bakımını yaptırmak ya da yaz tatili planı gibi büyük harcamalar için ayda belirli bir miktarı kenara ayırmak akıllıca olur. Bu kalemler için 500-3.000 TL arasında birikim hedeflenebilir.

Aylık Bütçe Nasıl Hazırlanır?

1. Gelirinizi net şekilde hesaplayın

Net maaşınız, varsa ek gelirleriniz dahil olmak üzere her ay cebinize giren toplam miktarı belirleyin.

2. Tüm giderleri listeleyin

Zorunlu ve isteğe bağlı tüm kalemleri yazın. Fatura, kira, ulaşım, yemek, sigorta, birikim gibi tüm kategoriler dahil olsun.

3. Gelirinizden giderlerinizi çıkarın

Elde kalan para pozitifse, bu tasarruf veya keyfi harcamalar için ayrılabilir. Negatifse giderlerinizi gözden geçirmeniz gerekir.

4. Takip edin ve düzenli olarak gözden geçirin

Bir elektronik tablo, mobil uygulama ya da defter kullanarak harcamalarınızı takip edin. Her ay başında bütçenizi güncelleyin.