Ne kadar dikkat etmeye çalışsanız da, bazen markete “sadece süt alacağım” diyerek girip üç poşetle çıkmak kaçınılmaz olabiliyor. Ara sıra fazla harcamak insan doğasında var. Ama iyi haber şu: Harcamaları kısmak sandığınız kadar zor değil. Asıl mesele, harcamayı ne zaman abarttığınızın farkında olabilmek.

İlk Adım: Mutfak Harcamalarını Kontrol Altına Alın

Uzmanlara göre, Türkiye’de de gıda israfı önemli bir sorun. Tüketici alışkanlıklarını inceleyen araştırmalar, evlerde satın alınan gıdaların ciddi bir kısmının çöpe gittiğini gösteriyor. Çözüm ne mi? İşlenmiş, ambalajlı ürünler yerine daha hesaplı ve sağlıklı olan taze ürünleri tercih etmek. Bunlar genellikle marketlerin dış reyonlarında yer alır, yani merkeze girmeyin bile!

Alışverişe çıkmadan önce mutlaka liste yapın ve sadece listedekileri alın. “Bir kenarda dursun belki lazım olur” diyerek sepete attığınız ürünlerin çoğu, bir hafta sonra çöp oluyor. Liste dışına çıkmak genelde gereksiz bir masraf anlamına gelir.

Dışarıdayken Yaptığınız Küçük Harcamalara Dikkat

Ayaküstü alınan kahveler, ani yapılan atıştırmalıklar, benzin alırken alınan cips ya da su… Küçük gibi görünen bu harcamalar ay sonunda bütçenizde büyük delikler açabiliyor.

Yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri, bir hafta boyunca dışarıdayken yaptığınız harcamaları fişlerle takip etmek. Sonra bu harcamalara topluca bakınca aslında ne kadar gereksiz şeyler için para harcadığınızı fark edeceksiniz.

Bir başka etkili yöntem ise şudur: Bir ürünü almadan önce kendinize şu soruyu sorun — “Bunun için kaç saat çalışmam gerekiyor?” Eğer cevabı sizi düşündürüyorsa, muhtemelen o ürüne gerçekten ihtiyacınız yoktur.

Abonelik ve Üyelikleri Gözden Geçirin

Kullanmaktan çok ödediğiniz hizmetleri artık bir düşünmenin zamanı geldi. Örneğin, spor salonuna ne kadar sık gidiyorsunuz? Ayda birkaç kez gidiyorsanız, üyeliğinizi dondurup yürüyüş, koşu veya evde egzersiz gibi ücretsiz alternatifleri deneyebilirsiniz.

Kablo TV ve internet paketlerinizde gerçekten ihtiyacınız olmayan kanallara veya yüksek hızlı internet kotalarına fazla mı ödüyorsunuz? Belki de sadece birkaç dijital platformla tüm ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.

Cep telefonu tarifeleri de ayrı bir konu. Fazla veri, konuşma ya da SMS hakkı kullanıyor musunuz? Eğer çoğu kullanmadan ay sonunda sıfırlanıyorsa, daha uygun bir tarifeye geçmeyi değerlendirin.

Kart Kullanım Alışkanlıklarınızı Gözden Geçirin

Kredi kartı ekstresi sadece borcunuzu göstermekle kalmaz, alışkanlıklarınızı da ortaya koyar. Faiz oranları zaman zaman habersiz artabilir. Böyle bir değişiklik fark ettiğinizde banka ile iletişime geçin. Şikayet ettiğinizde faiz indirimi alma ihtimaliniz düşündüğünüzden daha yüksek olabilir.

Banka kartınızı kullanırken de dikkatli olun. Özellikle başka bankaların ATM’lerini kullanıyorsanız, işlem başına 20-30 TL arasında değişen ücretler kesilebilir. Eğer bu işlemi haftada birkaç kez yapıyorsanız, yıl sonunda ciddi bir tutarı boş yere ödemiş oluyorsunuz. Bunun yerine, daha az sıklıkta ama daha yüksek miktarda nakit çekmeyi deneyin.

Harcamaları Takip Ederek Küçük Adımlarla Tasarruf Edin

Harcamalarınızı dijital uygulamalarla kategorize ederek nereye ne kadar para gittiğini daha net görebilirsiniz. Türkiye’de de buna benzer pek çok ücretsiz bütçe uygulaması mevcut. Harcamaları düzenli olarak gözden geçirmek, gereksiz kalemleri fark etmenizi sağlar. Böylece hayat kalitenizden ödün vermeden tasarruf edebilirsiniz.

Kısacası, bütçe yapmak gibi harcama kontrolü de farkındalıkla başlar. Küçük harcamalar fark edilmeden büyür, ama bir kez tespit ettiğinizde onları kontrol altına almak sandığınız kadar zor değildir. Bugün yapacağınız küçük değişiklikler, yarın sizi büyük maddi streslerden koruyabilir.