Bir Planla Başlayın
Yatırımlarınızı rastgele değil, net hedeflerle yönetmek başarıya giden ilk adımdır. Ev almak, çocukların eğitimi için para biriktirmek ya da rahat bir emeklilik gibi finansal hedeflerinizi gerçekleştirmek için stratejik bir plana ihtiyacınız var. Yatırıma başlamadan önce şu sorulara yanıt vermelisiniz: Ne kadar para yatıracağım? Ne kadar süreliğine? Hangi hedefe ulaşmak için? Bu sorulara vereceğiniz yanıtlar, sizin için en doğru yatırım planını oluşturur. Türkiye’de özellikle yatırım amacıyla yapılan birikimler, döviz kuru değişimleri ve enflasyon gibi faktörleri de dikkate alarak planlanmalıdır.
Risk Toleransınızı Tanıyın
Her yatırım risk içerir. Borsalar düşebilir, fonlar değer kaybedebilir. Fakat herkes riskle aynı şekilde baş edemez. Kimi yatırımcı dalgalanmalarda panikler, kimisi ise uzun vadeye odaklanıp soğukkanlı kalır. Yatırım yapmadan önce, ne kadar risk alabildiğinizi anlamanız gerekir. Eğer yatırım değerlerinizdeki değişim sizi uykusuz bırakıyorsa, daha temkinli, daha az riskli yatırımları tercih etmelisiniz. Risk toleransınız değişebilir, bu yüzden zamanla tekrar değerlendirmeniz önemlidir.
Yatırımları Çeşitlendirin
Paranızı sadece tek bir yatırım aracına bağlamak, riskinizi artırır. Çeşitlendirme; hisse senedi, devlet tahvili, döviz, altın, gayrimenkul gibi farklı yatırım türlerine dağılmış bir portföy oluşturmak anlamına gelir. Böylece bir yatırımınız değer kaybetse bile, diğerleriyle bunu dengeleyebilirsiniz. Türkiye’de yatırım yaparken hem yerel hem global piyasaları dikkate alarak çeşitlendirme yapmak, özellikle ekonomik dalgalanmalara karşı koruma sağlar.
Dolar Maliyet Ortalamasını Uygulayın
Piyasanın ne zaman yükselip düşeceğini tahmin etmek çok zordur. Bu nedenle “doğru zamanı beklemek” yerine, düzenli aralıklarla ve sabit tutarlarla yatırım yapmak daha akıllıca olur. Buna dolar maliyet ortalaması denir. Örneğin her ay 1.000 TL’lik hisse senedi veya fon alımı yapmak, piyasalar yüksekken az, düşükken çok almanızı sağlar. Böylece zamanla maliyetinizi dengelersiniz. Türkiye’de BES (Bireysel Emeklilik Sistemi) gibi otomatik birikim sistemleri bu yöntemi doğal olarak uygular.
Uzun Vadeli Düşünün
Kısa vadeli dalgalanmalar sizi paniğe sürüklememeli. Yatırımlarınız zaman içinde inip çıkabilir, ama önemli olan uzun vadeli getiridir. Bu süreçte duygularınızı kontrol altında tutmalı ve stratejinize sadık kalmalısınız. Eğer bir yatırımınızdan memnun değilseniz, hemen çıkmak yerine performansını benzer yatırımlarla karşılaştırarak değerlendirin. Her yatırım eşit değildir, bu yüzden bilinçli hareket etmek gerekir. Uzun vadede bileşik getirinin gücüyle birikimlerinizin nasıl büyüdüğünü görmek sizi motive edecektir.
