Çocuklarınıza harçlık veriyor, ev işleri karşılığında para kazandırıyor ya da kendi harçlıklarını bir işten kazanmalarını sağlıyor olabilirsiniz. Önemli olan, çocukların ellerindeki parayı nasıl yönetmeleri gerektiğini öğrenmeleridir. Erken yaşta kazanılan finansal alışkanlıklar, gençlerin hayatları boyunca onlara rehberlik edecek önemli derslerdir.
Gençlere İyi Bir Örnek Olun
Çocuklar finansal alışkanlıkları sizden öğrenir; hem iyi hem kötü. Uzmanlar, “Sadece ‘ben böyle yapıyorum, sen farklı yap’ yaklaşımı etkili değildir” diyor. Bunun yerine ebeveynlerin kendi finansal alışkanlıklarını iyi bir şekilde uygulaması önemlidir. Harcamalarınızı ve tasarruflarınızı çocuklarınıza anlatmak, onlara doğru davranışları öğretmenin en etkili yoludur.
Gençleri Harcama Kararlarına Dahil Edin
Gençleri, evin harcamalarıyla ilgili karar alma sürecine dahil etmek, onlara gerçek hayatta finansal kararlar alma deneyimi kazandırır. Örneğin, bir spor kursuna katılım mı yoksa yeni bir telefon mu alacaklarına karar vermelerini isteyebilirsiniz. Bu tür uygulamalar, paranın değerini ve yapılması gereken takasları anlamalarına yardımcı olur. Harcamaları sadece spor veya telefonla sınırlı tutmak gerekmez; gençler için anlamlı olan diğer harcamaları da sürece dahil edebilirsiniz.
Gençleri Bütçe Yapmaya Zorlayın
İlk başta zorlayıcı görünse de, belirli harcamalar için finansal sorumluluk vermek, gençlerin bütçe yapmayı ve buna sadık kalmayı öğrenmesini sağlar. Örneğin, aylık otomobil sigortası, yakıt, kıyafet, eğlence ve yemek gibi harcamaların toplamını hesaplayın ve gençlere ayın başında bu miktarı verin. Ay sonunda paraları bittiğinde, bir sonraki ay bütçeye sadık kalmayı öğreneceklerdir. İlk birkaç ay için ebeveynlerin gençlere yardımcı olması, harcamaları takip etmeleri ve soruları yanıtlamaları önemlidir.
Gelecekteki Tasarrufları Düşünün
Tasarruf alışkanlığı kazandırmak için erken yaşta düşünmeye başlamak faydalıdır. Part-time bir işte çalışan gençler, kazançlarının tamamını bir bireysel emeklilik hesabına (ör. Bireysel Emeklilik Sistemi veya benzeri bir hesap) yatırabilir. Örneğin, yaz döneminde bir işten 3.000 TL kazanan bir genç, bu parayı birikim hesabına aktarabilir. Eğer sadece 1.000 TL yatırırsa, ebeveynler bu miktarı eşleştirerek tasarrufun ve yatırımın değerini öğretebilir. Bu tür hesaplar, gençler için vergiden muaf büyüme ve emeklilikte vergi avantajı sağlayarak uzun vadeli finansal bilinç kazandırır.
