Çocuğunuz bu yıl üniversiteye başlayacaksa, muhtemelen kabul mektupları çoktan geldi ve kayıt planları yapılmaya başlandı. Bu da sizin için “maddi hazırlık” zamanının geldiği anlamına geliyor. Üniversite eğitimi ciddi bir maliyet gerektirir ve plansız hareket etmek hem aile hem de öğrenci için ağır borç yüklerine yol açabilir. Ancak doğru adımlar atıldığında bu yükü hafifletmek mümkün. İşte Türkiye şartlarına uyarlanmış, kısa ve uzun vadede uygulanabilecek 11 yöntem.
1. Üniversite İçin Özel Birikim Hesabı Açın
Çocuğunuzun üniversite eğitimi için en erken adım, bu amaca yönelik özel birikim hesabı açmaktır. Türkiye’de BES (Bireysel Emeklilik Sistemi) kapsamında eğitim fonları, vadeli hesaplar veya yatırım fonları gibi araçlar değerlendirilebilir. Ne kadar erken başlarsanız o kadar avantajlı olursunuz.
2. Burs ve Devlet Desteklerini Araştırın
ABD’de FAFSA varsa, Türkiye’de KYK bursu ve kredileri, TÜBİTAK, belediyeler, vakıflar ve derneklerin bursları var. Gelir durumunuza bakılmaksızın başvuru yapmakta fayda var. Birçok aile “bizim gelirimiz fazla, zaten çıkmaz” diye düşünüp başvurmadığı için fırsat kaçırıyor.
3. Otomatik Birikim Talimatı Verin
Biriktirme işini rutin hâline getirmek için maaş hesabınızdan her ay belirlediğiniz tutarı otomatik olarak birikim hesabına aktarabilirsiniz. Böylece hem unutmamış olursunuz hem de bütçenizi ona göre şekillendirirsiniz.
4. Ek Gelirleri Eğitime Yönlendirin
Prim, ikramiye, vergi iadesi, miras gibi toplu gelirlerin bir kısmını çocuğunuzun eğitim fonuna aktarın. Bu sayede maaş dışında da birikiminiz büyür.
5. Lisedeyken Üniversite Kredisi Kazandıran Dersler
Türkiye’de bazı liseler, üniversitelerle iş birliği yaparak “üniversite kredili dersler” veya “çift diploma” programları sunuyor. Ayrıca uluslararası geçerliliği olan IB ve AP programları da bazı üniversitelerde ders muafiyeti sağlayabiliyor. Bu sayede üniversitede ders yükü azalır, mezuniyet süresi kısalabilir.
6. Uygun Maliyetli Üniversite Seçimi
Çocuğunuzu, sadece prestijli olduğu için yüksek ücretli bir vakıf üniversitesine yönlendirmek yerine, iyi bölümleri olan devlet üniversitelerini veya burs imkânı geniş vakıf üniversitelerini değerlendirin. Eğitim kalitesi ile maliyet arasında dengeli bir seçim yapmak uzun vadede büyük fark yaratır.
7. Öğrencinin de Katkı Sağlaması
Üniversite masraflarını sadece ailenin üstlenmesi şart değil. Öğrenciler yarı zamanlı işler, stajlar veya freelance çalışmalarla hem harçlıklarını çıkarabilir hem de iş deneyimi kazanabilir. Bu, para yönetimi konusunda da iyi bir eğitim olur.
8. Yurt Dışı Değil, Ev Dışı Konaklama Seçeneklerini Değerlendirin
KYK yurtları en uygun konaklama seçeneklerinden biridir. Ancak yerleşemeyen öğrenciler için şehir merkezinden uzak, daha uygun fiyatlı evler veya paylaşımlı ev kiralama seçenekleri değerlendirilebilir. Eğer üniversite evinize yakınsa, ilk yıllarda aile yanında kalmak ciddi bir maliyet avantajı sağlar.
9. Harcama Karşılığı Birikim Sağlayan Kartlar
Bazı bankalar, kredi kartı harcamalarınızdan elde edilen puanları doğrudan birikim hesabınıza aktarabiliyor. Böylece günlük harcamalarınız bile eğitim fonuna katkı sağlar.
10. Aile ve Çevre Desteğini Kullanın
Akrabalar ve aile dostları, doğum günü, bayram veya mezuniyet gibi özel günlerde nakit hediye yerine doğrudan eğitim fonuna katkı yapabilir. Bu konuda yönlendirme yapmak için ortak bir hesap numarası veya hediye fon platformları kullanılabilir.
11. Yatırım Stratejinizi Zamanla Değiştirin
Çocuğunuzun üniversiteye başlamasına uzun yıllar varsa, daha yüksek riskli ama getirisi yüksek yatırım araçlarıyla başlayabilirsiniz. Üniversiteye yaklaştıkça daha güvenli ve sabit getirili yatırımlara yönelmek, piyasa dalgalanmalarından korunmanızı sağlar.
Sonuç
Üniversite masraflarını karşılamak tek bir yöntemle değil, doğru stratejilerin birleşimiyle mümkün olur. Erken planlama, doğru okul seçimi, burs imkânlarının kullanılması ve ailenin birlikte sorumluluk alması bu süreci çok daha kolay hâle getirir.
