İlk kez ev sahibi olmak heyecan verici bir adım olsa da, bu süreçte sadece dekorasyon ve yerleşme hayalleri kurmak yetmez. Kırmızı bir koltuk takımı mı alsanız yoksa balkona saksılar mı koysanız diye düşünmeden önce, bu hayallerin bütçesini netleştirmeniz gerekir. Türkiye’de artan konut fiyatları ve yaşam maliyetleri göz önüne alındığında, sağlam bir bütçe planı yapmadan yola çıkmak sizi zor durumda bırakabilir. Özellikle mortgage taksitleri, evin aylık giderleri ve taşınma masrafları gibi kalemleri hesaba katmak, sizi daha hazırlıklı kılar.

Ödeme Şokuna Karşı Hazırlıklı Olun

Kira öderken alıştığınız düzene göre konut kredisi taksitleri oldukça yüksek gelebilir. Bu geçiş süreci, “ödeme şoku” olarak tanımlanır. Bu durumu önlemek için ev satın alma kararınızı uygulamadan önce 6 ay kadar bütçenizi test etmeniz faydalı olur. Örneğin, bugünkü kiranızla beklenen kredi taksiti arasındaki farkı her ay bir kenara koyarak kendinizi test edebilirsiniz. Bu farkı birikim hesabına aktarmak, hem ödeme disiplinini oturtur hem de peşinat veya taşınma masraflarınız için kaynak oluşturur. Ayrıca bu hesaplamalara vergileri, sigortaları ve aidatları da eklemeyi unutmayın.

Aylık Ekstra Giderleri Göz Ardı Etmeyin

Ev sahibi olduğunuzda sadece taksit ödemekle kalmazsınız; çöpten kalorifer filtresine, site aidatından bahçe bakımına kadar birçok masrafla da karşılaşırsınız. Türkiye’de bazı bölgelerde apartman yönetimi bu masrafları karşılasa da, müstakil evlerde tüm sorumluluk size aittir. Ayrıca kış aylarında kombi bakımı, yazın klima temizliği gibi düzenli bakım maliyetlerini de hesaba katmalısınız. Kira öderken karşılaşmadığınız bu tür masraflar için aylık ek bir bütçe oluşturmanız önemlidir.

Bakım ve Onarım Harcamalarını Planlayın

Ev sahibi olmak, uzun vadede düzenli bakım ve onarım gerektirir. Evinizin yapısal sistemleri her zaman sorunsuz çalışmaz; zamanla çatınızdan kombinizin değişimine kadar çeşitli masraflar çıkabilir. Uzmanlar, yıllık bakım bütçesi olarak evin değerinin %1’i kadar bir miktarın ayrılmasını öneriyor. Örneğin, 3 milyon TL değerinde bir ev için yılda 30.000 TL’yi bakım-onarım için bir kenara ayırmanız, sizi büyük masraflara karşı hazırlıklı kılar.

Peşinat ve Taşınma Masraflarına Dikkat

Türkiye’de bankalar genellikle konut bedelinin %20’si kadar peşinat talep eder. Ayrıca, tapu harcı, ekspertiz ücreti, dosya masrafı gibi kapanış masrafları da bütçeye dahil edilmelidir. Bunun yanında, evi teslim aldıktan sonra taşınma işlemi, beyaz eşya kurulumu, internet ve doğal gaz açma gibi işlemler için de harcama yapmanız gerekir. Tüm bu kalemleri içeren bir bütçe planı yaparak hem finansal sıkışıklığı önlemiş olursunuz hem de süreci daha rahat yönetirsiniz.

Vergi Avantajlarını Araştırın

Ev sahibi olduktan sonra bazı vergisel avantajlardan yararlanma şansınız olabilir. Türkiye’de gelir vergisi beyanında, bazı konut kredisi faizleri belirli koşullarda gider olarak gösterilebilir. Bunun yanı sıra, veraset ve intikal vergisi, emlak vergisi ve çevre temizlik vergisi gibi kalemlerde de çeşitli indirim ve muafiyetler söz konusu olabilir. Bu konuda bir mali müşavirden destek almak, hem yasal haklarınızı bilmenizi sağlar hem de ileride karşılaşacağınız sürprizleri önler.